Pages Menu
Menu
Inwentaryzacja zabytkowego budynku „Sokoła” w Kołomyi

Inwentaryzacja zabytkowego budynku „Sokoła” w Kołomyi

Fundacja MOSTY we współpracy z MSZ i Senatem RP realizuje w 2016 roku inwentaryzację zabytkowego budynku Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kołomyi, wybudowanego w 1885 roku.

Projekt dotyczy jednego z najbardziej rozpoznawalnych i najcenniejszych obiektów w centrum miasta. Budynek „Sokoła” jest zarazem jednym ze słynniejszych pomników architektury wybudowanym na przełomie wieków na Kresach. W okresie międzywojennym urósł do rangi symbolu związanego z historią działalności „Sokoła” na ziemiach polskich.

Projekt inwentaryzacji budynku „Sokoła” obejmuje przygotowanie programu konserwatorskiego i budowlano-konstrukcyjnego tworzących formalno-prawną i merytoryczną podstawę do opracowania dokumentacji projektowej  niezbędnej do przeprowadzenia pełnej renowacji zabytkowego budynku Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kołomyi. W projekcie aktywny udział bierze lokalna polska społeczność (Polskie Towarzystwo Kulturowe im. Adama Mickiewicza w Kołomyi, Towarzystwo Kultury Polskiej „Pokucie“ w Kołomyi, Rada Miasta Kołomyja, partnerska organizacja kulturalna z Ukrainy „Nekafe Geneza” oraz działacze i liderzy społeczni parafii rzymsko-katolickiej), która obecnie nie posiada własnego gmachu przeznaczonego na potrzeby działalności statutowej. Co ważne, w Kołomyi w realizację projektu angażują się także środowiska młodych ludzi, którym ochrona wspólnego dziedzictwa kulturowego i architektonicznego oraz współpraca polsko-ukraińska nie są obojętne.

Na wstępnym etapie prac projektowych władze Kołomyi zadeklarowały, iż odnowiony obiekt są gotowe przekazać tej właśnie społeczności w celu powołania Polskiego Centrum Kultury w Kołomyi, na zasadach ustalonych w porozumieniu z Radą Miasta Kołomyja. Fundacja MOSTY otrzymała zgodę ze strony lokalnych władz na prowadzenie działań przedprojektowych i przygotowania do inwentaryzacji zabytkowego budynku w 2016 roku.

Dalekosiężny cel projektu obejmuje: ratowanie cennego, zabytkowego obiektu wpisującego się w polskie dziedzictwo kulturowe za granicą, pozyskanie gmachu dla potrzeb realizacji zadań statutowych przez lokalne polskie organizacje i ukraińskich partnerów, promocję polsko-ukraińskiej współpracy w zakresie ratowania zabytków, poszerzanie dialogu z polską mniejszością narodową na Ukrainie oraz ochronę i promocję polskiej kultury i architektury na świecie.

W realizacji I etapu projektu chodzi o opracowanie dokumentacji przedprojektowej (konserwatorskiej i architektonicznej), za której przygotowanie odpowiedzialny jest zespół konserwatorów i architektów z Polski. Na podstawie analiz przeprowadzonych przez polskich ekspertów we współpracy ze stroną ukraińską, będą opracowane: kwerenda archiwalna, „paszport zabytku”, odkrywki fundamentów, badania geotechnicznych warunków posadowienia obiektu, inwentaryzacja architektoniczno-budowlana, projekt zabezpieczenia i naprawy dachu wieży, badania mikrobiologiczne, badania konserwatorskie – badania stratygraficzne wypraw malarskich tynków oraz elementów drewnianych wraz z ustaleniem pierwotnej kolorystyki i składu zapraw tynkarskich, badania zawilgocenia i zasolenia elementów obiektu, ekspertyza techniczna stanu zachowania obiektu, program prac konserwatorskich, koncepcja architektoniczno-konserwatorska, opracowanie ZZK (zbiorcze zestawienie kosztów) – w całości składające się na program kompleksowej renowacji obiektu (tzw. dokumentacja przedprojektowa).

Docelowo na podstawie opracowanej w 2016 roku dokumentacji możliwe będzie rozpoczęcie w przyszłości renowacji całego zabytku, przede wszystkim zabezpieczenie dachu i konstrukcji wieży (najbardziej zagrożonych rujnacją i najmocniej wybrakowanych w wyniku oddziaływania czynników atmosferycznych). Po zakończeniu pełnej renowacji obiektu powinno być możliwe ulokowanie w budynku „Sokoła” Polskiego Centrum Kultury w Kołomyi, mającego przede wszystkim pełnić rolę; ośrodka współpracy młodych Polaków i Ukraińców oraz siedziby polskich organizacji w Kołomyi, jak również miejsca działalności wystawienniczej i projektowej dla partnerskich organizacji ukraińskich.

Prace związane z inwentaryzacją i opracowaniem dokumentacji przedprojektowej zajmą cały sezon letni w 2016 roku. Jeśli na tej podstawie w kolejnym roku uda się doprowadzić do rozpoczęcia renowacji budynku „Sokoła”, we współpracy z miastem Kołomyja, lokalnymi przedsiębiorcami, sponsorami z Polski i Ukrainy oraz przy wsparciu polskich instytucji zajmujących się ochroną polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami Polski, można będzie założyć, że główne prace remontowe i konserwatorskie potrwają około 3-4 lata.

PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY W RAMACH PROGRAMU KANCELARII SENATU RP
„WSPÓŁPRACA Z POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ – 2016”.

Prace projektowe w Kołomyi zostaną zakończone do 30 listopada 2016 roku. Szczegóły związane z dalszymi działaniami Fundacji MOSTY związanymi z zabytkowym budynkiem „Sokoła” zostaną podane na stronie Fundacji w pierwszych tygodniach 2017 roku.

Uratowanie bezcennego zabytku, jakim jest budynek Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kołomyi to oczywiście główny cel działania Fundacji MOSTY. Lecz przy okazji można zrealizować drugi cel projektu, czyli wykorzystać pierwszą od wielu lat szansę na wsparcie lokalnych polskich środowisk w zakresie uzyskania odpowiedniej infrastruktury i zagospodarowania przestrzeni do realizacji działań statutowych, a tym samym poszerzania pola współpracy ze stroną ukraińską w Kołomyi i całym regionie Pokucia, gdzie dotychczas tego typu działalność polskich organizacji nie mogła liczyć na adekwatne wsparcie i odpowiednią pomoc finansową i techniczną z Polski.

Wszystkich zainteresowanych prosimy o kontakt z przedstawicielami Fundacji MOSTY i koordynatorami projektu. Mamy nadzieję, że już w 2017 roku uda się wspólnie doprowadzić do rozpoczęcia renowacji tego bezcennego zabytku, a w tym roku w całości zrealizować założenia projektu w zakresie rewaloryzacji i inwentaryzacji tego cennego obiektu.

Fundacja MOSTY prowadzi zbiórkę pieniędzy na ratowanie budynku Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kołomyi. Darczyńców prosimy o wpłacanie środków na konto Fundacji MOSTY, z dopiskiem: Darowizna na ratowanie budynku „Sokoła” w Kołomyi.

Nr konta:

PKO BP 89102011270000130202152916
Kod BIC (Swift): BPKOPLPW

Fundacja MOSTY
ul. Napoleońska 20A
05-400 Otwock

Fot. Mikołaj Falkowski, Jurij Werbowycki